Rahim ağzı yetmezliği tedavisi, genelde cerrahi olarak yapılmaktadır. Bu cerrahide rahim ağzının kadının gebeliği boyunca doğuma kadar kapalı kalmasını sağlamak için dikiş atılmakta ve bu işleme serklaj adı verilir.
Rahim ağzının rahim içinde her geçen gün büyüyen bebeğin ve içinde yüzdüğü amniyon sıvısının yaptığı baskıyla birlikte, doğum sancısının başlamadan yumuşayıp açılmasına rahim ağzı yetmezliği yani serviks denilmektedir. Rahim ağzı kadın iç genital organlarından biri olup, temel görevi bebeği taşımaktır. Doğumun sonucuna ulaşabilmesi için serviksin sağlam ve yeterli uzunlukta olması gerekir. Aksi takdirde erken doğuma zemin hazırlar. Rahim ağzı, rahmin alt kısmında yer alır. Gebelikte rahim ağzı kapalıdır ve böylelikle bebeğin sağlığı korunmaktadır. Rahim ağzının gebeliği taşıyacak kadar güçlü olması gerekir ve bu durum hamilelikte büyük önem taşımaktadır. Genelde, rahim ağzı yetmezliği kanama ve ağrı gibi belirtiler vermeden 18 ila 24 ncü haftalar arasında görülebilmekte ve erken doğum ile düşüklerin en önemli sebeplerinden sayılır.
Serviks yetmezliği birçok sebebe bağlı gelişebilir ve tedavi edilmesi gerekmektedir. Öncelikli olarak daha önceden yaşanılan doğumlar ve doğumlarda oluşan yırtıklar, vajinanın esnekliğini kaybetmesi, genetik bozukluklar, aileden gelme genetik durumlar, rahim ağzı kanseri ya da sıklıkla kürtaj yaptırma rahim ağzı yetersizliğine neden olabilmektedir. Gebeliklerin yüzde 1 veya 2’sinde görülebilmekte ve hamileliğin 4 ila 6 aylar arasında meydana gelen tüm düşüklerin önemli bir bölümün esas nedeni olarak görülmektedir. Rahim ağzı yetmezliği özellikle ilk gebeliklerde fark edilmez ve henüz rahim ağzı boyunu ölçmenin kesin bir yolu yoktur. Yalnız gebe bir kadında rahim ağzının 4 ila 6. aylar arasında ağrısız bir şekilde incelerek ve açılmasının sonrasında hiçbir şekilde belirti vermeden yani, rahimde kasılma veya kanama olmadan düşük yaptığında rahim ağzı yetmezliği olduğu anlaşılmaktadır. Genelde hiç bir belirti vermeyen bu hastalık, bazı gebelerde 12 ila 20 nci haftalarda şu belirtileri gösterebilmektedir.
- Adet öncesi krampa benzer ağrılar,
- Rahim altında (pelvik bölgesinde) basınç hissi,
- Sırt ve bel ağrısı,
- Vajinal bölgede yoğun akıntılar
- Beyaz, berrak veya açık sarı akıntının pembe ya da kahverengi olması,
- Hafif şekilde oluşan vajinal kanamalar
olarak sıralayabiliriz. Yalnız bu saydığımız belirtilerin bir ya da daha fazlasını belirtilen haftalar arasında gördüğünüz takdirde hiç vakit kaybetmeden doktorunuza bildirmeniz gerekmektedir. Eğer rahim ağzı yetmezliği durumu mevcutsa, doktorunuz 12. haftadan itibaren 23. haftaya kadar ultrason muayenesi yaparak sizi takibe almalıdır. Çünkü rahim ağzı uzunluğu ile erken doğum arasında anlamlı bir ilişki vardır. Bu uzunluk ne kadar fazla ise erken doğum o kadar az, ne kadar kısa ise erken doğum şansı o kadar fazladır.
Rahim Ağzı Yetmezliği Risk Grubu
- Hastanın önceki doğumlarında rahim ağzı ciddi anlamda yaralandıysa,
- Rahim ağzına koni biyopsi ya da LEEP işlemleri uygulandıysa,
- 4 ila 6 aylar arasında sebepsiz bir şekilde düşük olmuşsa,
- Bir veya daha fazla erken doğum yapılmışsa,
- Önceki hamileliklerde rahim ağzı yetersizliği yaşanmışsa,
- Genetik (doğuştan) rahim ve rahim ağzı anomalileri varsa,
- Rahim ağzında oluşan bazı hastalıklar (kanser başlangıcı kronik enfeksiyon gibi),
- Sık sık kürtaj olma,
- Servikste bulunan ve buraya esneklir ve sağlımlık veren kollogen adını verdiğimiz liflerin yetersiz oluşu,
- Anne adayı gebelikte Dietilstilbestrol adında bir ilaç kullanmışsa rahim ağzı yetmezliği riski ile karşı karşıya kalabilmektedir.
Rahim Ağzı Yetmezliği Tedavisi
Rahim ağzı yetmezliği tedavisi, genelde hastalığın tedavisi cerrahi olarak yapılmaktadır. Bu cerrahi uygulamada rahim ağzının kadının gebeliği boyunca doğuma kadar kapalı kalmasını sağlamak için dikiş atılmakta ve bu işleme serklaj adı verilmektedir. Gebeliğin 28. haftasında ve doğumun başlamadığı durumda, daha öncesinde gebelikte düşük, zor doğum ve erken doğum yapanlarda, rahim ağzında incelme saptanırsa ve serviks uzunluğunun 2,5 cm kısa olması durumlarında serklaj uygulaması planlanmalıdır. Serklaj, hamileliğin 13 ila 14 haftalarında uygulanır. İşlemden önce vajinal enfeksiyon ve idrar yolu enfeksiyonları kesinlikle tedavi edilmelidir. Bu işlem genel ya da lokal anestezi altında hastanede yapılmakta ve 5-10 dakika kadar süren kolay bir operasyondur. Vajina ve rahim ağzıanestezik sıvılarla silinir. Özel bir dikiş ipliği ile rahim ağzı dikilir ve rahim ağzı torba gibi büzülmüş olur. İşlem sonrası hafif bir kanama oluşabilir bu gayet doğaldır. Ancak, doğumun hemen başlaması, su kesesinde yırtılma, enfeksiyon ve rahim ağzında yırtılmalar olabilir. Hastanın belirgin bir kanamasının olması, ateşinin 38 derecenin üstüne kadar çıkması, kötü kokan vajina akıntılar ve suyun gelmesi durumlarında acilen en yakın hastaneye başvurulmalıdır.
Bu işlemden 12 saat sonra normal yaşantınıza dönebilirsiniz. Yalnız gebeliğin kalan kısmında cinsel ilişki yasaklanır. Daha sonrasında yapılan kontrollerde dikişlere bakılır ve genellikle gebeliğin 37. Haftasından sonra dikişler alınmakta ve doğum gerçekleşmektedir. Şayet ilk hamilelikte serklaj uygulanmışsa diğer gebeliklerde tekrar uygulanmasına gerek yoktur. Yalnız doktorunuz gerekli gördüğü takdirde bu işlemi tekrarlayabilir. Diğer taraftan, belli aralıklarla doğum sancısı olanlara, rahim içinde oluşan kanamalar, bebeğin su kesesinde iltihap ve suyun komple gelmiş olduğu durumlarda asla serklaj işlemi uygulanmamalıdır. Sonuç olarak, geçmiş dönemlerde erken doğum yapan kadınların sonraki gebeliklerinde uygulanacak progesteron tedavisi, transvajinal yoldan yapılacak rahim ağzı uzunluğu ölçümleri ve kısalan servikslerde rahim ağzına atılacak servikal serklaj denen rahim ağzı dikişi ile uygun hastalarda yüksek oranda başarı sağlanmakta ve sağlıklı çocuk doğurma oranları yükselmektedir.
- Ü
Ümran06.12.2018
Cok tsk edrm hocam peki boyunda kordon izlnmesi normlmi kan aksina fln bakldi endse ediorm.
OP. DR. GÖKÇEN ERDOĞAN
Bebeği etkilemediği ve kan akımını düzensizleştirmediği sürece boynunda olabilir takip gerekir çok endişelenme
- P
Portakal30.11.2018
Merhabalar eşimle ilişkiye giremiyorum korkuyorum doktora gittim ve zarımın der olduğunu genişletilmesi gerektiğini şöyledi. Bu nedir ?
OP. DR. GÖKÇEN ERDOĞAN
Kuzum bazen anatomi gereği #kızlıkzarı böyle olabiliyor ve büyük oranda da bunun açılması gerekebiliyor hekimine güven eğer hala kafanda bir soru işareti Varsa bana mutlaka ulaş
- B
Berfin30.11.2018
Ben 1 senedir evliyim ve yasmin hab kullanıyorum. Bırakmak istiyorum ne zaman bırakmam doğru olur bebege zarar gelirmi hemen gebe kalırsam
OP. DR. GÖKÇEN ERDOĞAN
Kuzum doğum kontrol yapını bıraktığın andan bir ay sonra gebe kalma potansiyelin yükselir ve bebrğe zararı olmaz merak etme
- G
Green28.11.2018
Hocam ultrasonda Rahim içinde 1cm boyutunda polipe rastlandı doktrum bunun gebe kalmama engel olduğunu alınması gerektğni söyldi ne yapmalı
OP. DR. GÖKÇEN ERDOĞAN
Eğer kesin polip olduğunu biliyorsak evet onun oradan alınması gerekir çünkü bebeğin yerleşecek bir alanda bir et parçası var orada durduğu sürece bebek oraya yerleşemez alınması lazım kuzum
- N
Nazi27.11.2018
Kist teşis edildi sol ymurtalıkta mr istedi ama fobimden dolayı cekilmedim ultrasonda ve kan tahlilinde kötü veya iyi huylu oldğu anlaslrmi?
OP. DR. GÖKÇEN ERDOĞAN
Kızım MRı mutlaka yaptır açık Emaar var eğer kapalı Emaardan korkuyorsan açık Emaara gir ama ultrasonda bir muayene de maalesef kötü huylu olup olmadığını net olarak bilinemiyor biliyor hekiminin dediğini yap mutlaka kuzum
- H
Heyecanlı25.11.2018
37 haftalık hamileyim ve bebeğim 2300 gr. Kilo alımı durdu. Nasıl bi tedavi izler doktorum acaba? Çok korkuyorum.
OP. DR. GÖKÇEN ERDOĞAN
Kuzum korkma aralıklarla ultrason kontrolü ve dopler dediğimiz bebek kan akımının durumu öğrenilmeli hekimin bunu mutlaka yapıyordur eğer bebeğin kilo alımı durduysa farklı bir yöntem dener o yüzden kontrolde ol mutlaka
- Ü
Ümran25.11.2018
Hocam mrb 24haftalik hamile iken rahimde acilma goruldu ve acil serklaj yapldi. Evin icnde gzmm otrmm sknclmi ? Nelere dkkt etmm grekr lutfn
OP. DR. GÖKÇEN ERDOĞAN
Kuzu aşağıya doğru baskı her daim serklajı genişletir ve gevşetir bu ne demek rahimdeki kasılmaların artık o Dikişin işini yapamaması demek o yüzden ne kadar yatay pozisyonda olursan ve bol bol su içersen ve rahmin kasılmasını Önlersan o kadar iyi
- M
Mlike25.11.2018
Mrb ben daha önce 2 kez 23 haftalıkken erken doğum yaptım ikisinde de serklaj yapıldı ama acilmam yine oldu kaybttik farklı yöntem var mı
OP. DR. GÖKÇEN ERDOĞAN
Bol dinlenme bol yatma bol su içme ilişki yasak