//forum.memurlar.net/konu/1420446/
//forum.memurlar.net/konu/809315/
//forum.memurlar.net/konu/1444471/
//forum.memurlar.net/konu/1452024/
//forum.memurlar.net/konu/1419601/
�lerde paran�z�n pul oldu�unu g�rmek istemiyorsan�z bu linkleri mutlaka incelemenizi �neririm.
Ayr�ca
//www.haber7.com/haber/20100413/Ali-Tezel-Bireysel-Emeklilik-aldatmaca.php
�nal TANIK'�n r�portaj�
1980'li y�llarda T�rkiye, Hayat Sigortas� facias�n� ya�ad�. Y�llarca prim �deyip hayat�n� sigorta ettirdi�ini d���nenler, taahh�t edilen zaman geldi�inde yapt�klar�n� zannettikleri birikimlerinin enflasyon kar��s�nda pul oldu�unu g�rd�ler.
T�rkiye'de ya�ayanlar, 2000'li y�llar�n ba��nda Bat�l� �lkelerde duyduklar� ya da g�rd�kleri "Bireysel Emeklilik" kavram�n�n �lkemize de geldi�ini sand�klar�nda �ok sevindiler. Bireysel Emeklilik g�steri�li tan�t�mlarla 2004 y�l�nda ba�lad�.
Bug�n poli�e kesen �irket say�s� 11 ve Bireysel Emeklilik sigortas� yapt�ran ki�i say�s� 2 milyonu a�m�� durumda. Uzun zamandan bu yana akl�m� kurcalayan sorular�, T�rkiye'nin Sosyal G�venlik alan�nda en �nemli isimlerinin ba��nda gelen Ali Tezel'e sordum.
Sohbeti, Sapanca G�l�ne tepeden bakan Kartepe Green Park'ta yapt�k. �kimiz de ailelerimizle gitti�imiz EGD'nin Kartepe Zirvesi'nde tatil ortam�nda idik. Okuyucular�m�zdan �ekle de�il, sohbetin i�eri�ine bakmalar�n� rica ediyorum.
Ali Tezel'in, Bireysel Emeklilik poli�esi �deyenlere ve bu i�e girmeyi d���nenlere �nemli uyar�lar� var.
- Benim merak etti�im �u: Bireysel Emeklilik dedi�imizde, Bat�?daki �zendi�imiz anlamdaki Bireysel Emeklilik anla��l�yor mu? Onlarda nas�l, bizde nas�l?
- Bizde, de�i�ik b�y�kl�klerde 11 Bireysel Emeklilik �irketi var. Bu 11?inin hi�birinin i�inde, Hazine?ye sunulmu� ve Hazine taraf�ndan onaylanm�� Bireysel Emeklilik sigorta poli�esi yok.
T�RK�YE'DE B�REYSEL EMEKL�L�K S�GORTASI YOK
- Ne demek bu?
- Yani �lkemizde, Bireysel Emeklilik �irketleri var, fakat "Bireysel Emeklilik Sigortas�" yok demektir.
- Siz Bireysel Emeklilik yapt�rd���n� d���nenlerin aldat�ld���n� s�yl�yorsunuz o zaman.
- Aynen �yle. Bireysel Emeklilik yapt�ranlara ger�ek ve do�ru bilgiler verilmiyor. Sadece �irketlerin istedi�i bilgiler payla��l�yor. Bireysel Emeklilik ad� alt�nda poli�e alanlar�n ellerinde de buna ili�kin en ufak bir bilgilendirme yok. ��yle ifade edeyim; �u anda �lkemizde "Bireysel Emeklilik sistemi" yok, "bireysel yat�r�m dan��manl��� sistemi" var.
- �kisi aras�ndaki fark ne?
- ��yle; diyelim ki biz her ay bir kenara 100 TL para ay�r�yor olal�m. Bunu gidip vadeli mevduatta de�erlendirebiliriz, Hazine bonosunda de�erlendirebiliriz, d�vizde de�erlendirebiliriz. Ya da alt�n, hisse senedi gibi farkl� alanlarda de�erlendirebiliriz.
Bireysel Emeklilik �irketlerine yat�r�rsak bu paray� onlar diyorlar ki ?Siz bu paray� nerelerde de�erlendirmek istiyorsan�z biz sizin ad�n�za oralarda de�erlendirelim.25 liras�na hisse senedi alal�m, 25 liras�na alt�n alal�m, 25 liras�na Hazine bonosu alal�m, 25 liras�na d�viz alal�m..." B�yle sepetler olu�turuyorlar.
Sizin 10 y�l boyunca her ay buraya 100 TL para yat�rman�z laz�m. 56 ya��na geldi�imizde Bireysel Emeklilik �irketi bana �unu s�yl�yor:
?Ey Ali Tezel sen 10 y�l boyunca para yat�rd�n. 56 ya��na geldin. �u anda 15 bin TL ana paran var. Bunun 15 bin TL de nemas� oldu. Toplam 30 bin TL paran var. Bu 30 bin TL paran� al git. Veya ayda 1000 TL 1000 TL vereyim 30 ay sonra git. Ayda 500 TL 500 TL vereyim 60 ay sonra git. Veya 15 bin 15 bin vereyim 2 ay sonra git.?
Yani benim ad�ma para biriktiriyor, benim ad�ma yat�r�m ara�lar�nda de�erlendiriyor, sonra da ben 56 ya��na geldi�imde de bu paray� bana iade etmeyi taahh�t ediyor.
EMEKL�L�K YA�ININ 95 OLMASINI �ST�YORLAR
- Tabii bunu da sizin istedi�iniz takvim �er�evesinde yap�yor.
- Evet. Ancak, bizim sosyal g�venlik sistemi ad� alt�nda Ba�-Kur, SSK gibi anlamda hi�bir plan s�z konusu de�il. Plan olmamas�n�n sebebi de �u: 56 ya��ndakiler Bireysel Emeklilik?ten emekli olabilecek. Ama toplad��� paray� belli bir y�la b�lmesi gerekiyor ki ayda ne �deyece�ini bilsin. Yani emeklinin ne kadar maa� alaca�� belli olsun. Bireysel Emeklilik �irketleri bu ya��n 95 olmas�n� istiyorlar.
- Anlamad�m. 95 ya��nda emeklilik �yle mi? Sendikac�lar�n s�yledi�i ?Mezarda emeklilik? bunun yan�nda �ok �ok insafl�.
- Bu mezardan sonra da emeklik de�il. Diyorlar ki 56 ya��na gelen ki�i, birikmi� paras�n� 95 ya��na kadar ya�ayaca��n� varsayarak bunu y�llara ve aylara b�lelim, ��kacak olan maa�� buna g�re �deyelim diyorlar.
- Bu 95 ya�� espri olsun diye demediniz de�il mi? Sigortac�lar bu ya�� �ne s�rd�kleri i�in mi telaffuz ediyorsunuz?
- Kesinlikle. Bireysel Emeklilik firmalar� bu teklifi sundular, Hazine bunu kabul etmedi. ?95 ya� olmaz, bu T�rkiye?nin ger�ekleriyle uyu�muyor. Bunu en fazla 75 veya 76 yapabilirsiniz? dendi. Bana g�re 75-76 da �ok b�y�k bir ya�. ��nk� �u anda 1 ya��ndan b�y�k bebeklerin ortalama ya�am beklentileri, 67. Yani insanlar 67 ya��na kadar ya�ayabiliyorlar. Kad�n ve erkekte farkl�l�k g�steriyor ama ortalamas� 67 ya�.
Normal �artlarda 56 ile 67 aras�nda 11 y�l var. Yani toplanan paran�n 11 y�la yani 132 aya b�l�nmesi gerekiyor ki ayl�k maa��m�z�n ne olaca�� belli olsun. Bireysel Emeklilik �irketleri diyor ki, ?Bu ki�iler 67 ya��ndan sonra da ya�amaya devam ederlerse ben zarar ederim? diyor. ?��nk�, ben onun 67 ya��nda �lece�ini varsayarak birikimini aylara b�ld�m ve ona g�re her ay belli bir maa�� buldum. 67?den sonra verece�im her maa� benim zarar haneme yaz�l�r. Bundan dolay� 67?yi kabul etmiyorum. 95 olsun? diyor.
��nk� 95?den �nce �l�rse bir para vermeyecek. O para kendisine kalacak. ��te bundan dolay� Bireysel Emeklilik sadece isimde var, sistemde yok.
ABD VE AVRUPA'DA DURUM FARKLI
- Peki Bireysel Emeklilik konusunda d�nyadaki uygulama nas�l?
- Gerek Kara Avrupas�?nda, gerek ABD?de Bireysel Emeklilik �irketleri, ger�ekten bizim bildi�imiz anlamda kat�l�mc�lar�n� emekli ediyorlar. Yani toplanan paray� 75 veya 76?ya g�re b�lerek her ay hesaplay�p ayl�k maa� �demesi yap�yorlar.
- Yani bizim bildi�imiz anlamda Ba�-Kur ve SSK emeklili�i gibi.
- Evet aynen �yle. Zaten Bireysel Emeklilik �irketleri hep �unu s�yl�yorlar. ?Biz sosyal g�venlik sisteminin alternatifi de�iliz. Sadece tamamlay�c�s�y�z? diyorlar.
- ?Alternatifi de�il, tamamlay�c�s�y�z? derken ben bu ifadeyi ben bug�ne kadar hi� i�aret etti�iniz gibi anlamad�m.
- Onlar b�yle anlatm�yorlar, b�yle s�ylemiyorlar. Bu konuda bilgi verenleri de �iddetli bir �ekilde ele�tirip sindirmeye �al���yorlar. Ben bu konuda birka� yaz� yazd�m.
- Size tepki geldi mi?
- Gelmez olur mu? ?L�tfen Bireysel Emeklilik sistemini baltalamay�n? diye sert bir �ekilde uyard�lar. Ben de onlara, ?Ben sistemi baltalam�yorum. Sistemin do�rusunu halka anlat�yorum. Girecek olanlar�n bilin�li girmelerini istiyorum? dedim. Sistemi bilerek girerlerse kand�r�lmad�klar�ndan emin olacaklar.
HAYAT S�GORTASI FAC�SASININ BA�KA T�R�
- Bir d�nem Hayat Sigortalar� vard�. Facia ile sonu�land�. Bu da ona yak�n bir �ey o zaman.
- Evet, bir zamanlar bahsetti�iniz Hayat Sigortas� vard�. 1984 y�l�nda ba�lam��t�, 2004?te de Bireysel Emeklilik sistemi ile birlikte de sona erdi. O zaman da halk� kand�rd�lar. ?84?te ba�layan Hayat Sigortas�?n�n ad� asl�nda �l�m sigortas�d�r. ��in �z� bildi�iniz gibi, sigorta yapt�ran ki�i �ld���nde poli�ede ad� yaz�l� olanlara para verirler.
Siz �mr�n�z i�in bir de�er bi�ersiniz. Diyelim ki 1 milyon lira belirlediniz. Bu belirledi�iniz rakama g�re de ayl�k ne �demeniz gerekti�i belli olur. Ya da siz ayda bir rakam belirlersiniz, ona g�re size belli bir sigorta poli�e bedeli ortaya ��kar�rlar.
Hayat sigortas�nda ��yle bir �ey vard�. E�er ki�i 11 y�l sonra �lmezse, Birikmi� paran�n y�zde 35?i ki�inin kendisine iade edilirdi.
Bunu emeklilik diye sundular. K�y k�y dola��p anlatt�lar. �nsanlara Hayat Sigortas� satt�lar. Ne var ki aradan 11 y�l ge�ince verdikleri paralar, posta pullar�na bile yetmedi.
Ben 1984 y�l�nda hat�rl�yorum. Geldiklerinde �unu s�yle�lerdi. O tarihte 50 bin lira maa� alan bir memura, ?Her ay siz 1000 lira maa� �deyin, biz size 11 y�l sonra 500 bin lira para verece�iz? dediler.
Ger�ekten 1995 y�l�nda 500 bin lira paray� verdiler. Ama o 500 bin liraya o d�nemde sadece bir paket Marlboro sigaras� al�nabiliyordu. Yani �dedikleri para u�up gitmi�ti. Sigortal�lara �unu dediler. ?Sana birikimlerini ayl�k olarak �deyece�iz ama g�nderece�imiz ayl�k posta paras�na yetmiyor. Onun i�in size �u kadar para �deyelim? dediler.
Hayat Sigortas� ile bu milletin a�z� yand�. Hayat Sigortas� ile Bireysel Emeklilik �irketleri y�zle�meden sistemi de�i�tirdiler. ��nk� eski sistem t�kanm��t� ve gitmiyordu. ?Burada foyam�z ortaya ��kt�, bu kez Bireysel Emeklilik diye bir �ey yaratal�m? dediler.
Avrupa?dakilere benzesin dediler ama alt�n� �iziyorum: �lkemizde Hazine?ye sunulmu� ve Hazine taraf�ndan onaylanm�� herhangi bir Bireysel Emeklilik sistem poli�esi yok.
CEB�NDEN �DEYENLERE TEK B�R FAYDASI B�LE YOK
- Bir dakika. Bireysel Emeklilik Sistemi?ni yaln�zca �irketler allay�p pullamad�. Kanunu haz�rlayan �nceki H�k�met de AK Parti h�k�meti de ayn� �vg� ile bu konuyu sundu.
- Do�ru. Hala da sunuyorlar. Biliyorsunuz, sermaye yaratmak gerekiyor. Sermaye yaratman�n en kolay yolu da geni� halk kitlelerinden al�p bir veya birka� ki�iye b�l��t�r�p sermayedar ortaya ��karmakt�r. Bu da o sistemlerden birisi. Burada da sigorta �irketleri arac�l���yla geni� halk y���nlar�ndan onlar�n can�n� ac�tmayacak paralar toplay�p bir veya birka� ki�iye vermek. Bundan da sermayedar ve zengin yaratmakt�r.
Bireysel Emeklilik Sistemi, bu zengin yaratmak i�in desteklenen bir ara�. ?�lkemizin sermaye birikimine ihtiyac� var, bizim de bu sistemi desteklememiz gerek? diyorlar.
- Peki hi� mi iyi yan� yok?
- Bir tane iyi yan� var. O da �cretli �al��anlar i�in ge�erli. O da �u. Bireysel Emeklilik Sistemine �dedi�imiz paralar Gelir Vergisi?nden muaf. Mesela ben ayda 100 lira veriyorsam, ben bu paray� kazand���mda 25 lira Gelir Vergisi verece�im. (kademeye g�re de�i�iyor. 15-27 gibi.) Bireysel Emeklilik sistemine yat�r�yorsam bu 25 liray� alm�yorlar. B�yle olunca benim 100 liram 125 lira gibi say�l�yor. Ama bu sadece �cretliler i�in ge�erli.
Cebinden �deyenler i�in Bireysel Emeklilik Sisteminin tek bir faydas� bile yok. ��nk� ben ayn� paray� her ay mevduata yat�rsam, Bireysel Emeklilik?ten getirece�i faydadan daha fazla. ��nk� �b�r�nde, Bireysel Emeklilik �irketinin bina giderlerini elektrik, yak�t, maa� giderlerini benim �dedi�im kat�l�m pay�ndan kar��l�yor.
BANKA MEVDUATINDAN DAHA D���K GET�R�
- Bir dakika Bireysel Emeklilik yerine bankaya vadeli yat�rsa getirisi daha fazla olur �yle mi?
- Tabii. ��nk�, Bireysel Emeklilik �irketi de toplad�klar�n�n �nemli bir k�sm�n� ayn� bankada mevduat olarak de�erlendiriyor. Alaca�� faiz oran� da ayn�. Araya Bireysel Emeklilik �irketi girdi�i i�in bunun �zerinden masraflar�n� da kesmek durumunda. Bunun ?i�letim giderleri? diye yasal bir zemini var.
- �unu soraca��m. Bir bu sistemin i�inde olan insanlar ne yapmal�? �kincisi de buna girmeyi d���nenlere neler �nersiniz.
- Bak�n sistemin i�inde 2 milyon ki�i var. Bunlar�n 1 milyon kadar� kurumsal �yelik. Yani kat�l�mc�lar�n paralar�n� �al��anlar ad�na �irketleri �d�yor. Bunlar i�in ��k�n demek olmaz, do�ru da de�il.
Ama cebinden para �deyenler i�in s�yl�yorum, e�er �cretli de de�illerse sistemden bir an �nce ��kmaya baks�nlar. ��nk� ayn� rakamlar� mevduata bile yat�rsalar daha fazla gelir elde ederler.
�cretliler i�in s�yleyeyim. Kurumu para vermiyor ama kendi cebinden para �d�yor. Bunlar�n y�zde 20-25?lik vergi avantaj� oldu�u i�in onlara da 56 ya��n� beklemelerini tavsiye ederim.
Ama �cretli de�ilse, kendi cebinden para �d�yorsa herhangi bir vergi avantaj� yoksa onlar�n �dedikleri paralar her ay daha da a�a�� d��t��� i�in bunlar�n sistemden ��kmalar� kendi menfaatlerine.
- Peki, bir k�sm� belli zamandan beri �d�yor. Diyelim ki 3 y�ld�r, 5 y�ld�r �demi�, bir k�sm� Hayat Sigortas�?ndan devretmi� ve �demeye devam ediyor. Bunlar i�in de ?��k�n? tavsiyeniz bunlar i�in de ge�erli mi?
- �cretliler d���nda hepsi i�in ge�erli. Ge�erli ��nk� Bireysel Emeklilik?ten beklentilerinin hi�birini alamayacaklar.
G�RMEY� D���NENLERE �NER�LER
- Peki ��kmay� d���nen biri ma�duriyete u�ramadan bunu nas�l yapabilir?
- Bireysel Emeklilik?ten ��kanlara belli bir miktar paralar�n� �demiyorlar. �dedikleri paran�n y�zde 65 kadar�n� geri �d�yorlar. Bu konuda bir t�ketici, T�ketici Hakem Heyeti?ne ba�vurdu. Bu T�ketici Hakem Heyeti, 1 lira bile kesilmeden paran�n aynen iadesine karar verdi.
Bu konuyu da ben yazd�m. ?Hi�bir kesinti yapamazs�n�z? dedim. Bu �ekilde ki�iler, il�elerdeki kaymakaml�klarda bulunan T�ketici Hakem Heyetleri?ne veya T�ketici Mahkemeleri?ne ba�vurarak, Bireysel Emeklilik �irketlerinin kendilerinden kestikleri �cretleri tama ibla� etme haklar� var.
- Girmeyi d���nenlere ne �nerirsiniz?
- Bu konuyu g�ndemine al�p de�erlendirenlerin bilmeleri gereken bir konu var. Bu bir Bireysel Emeklilik Sistemi de�ildir, bireysel yat�r�m sistemidir. ?Ben her ay 100 TL kenara koyam�yorum, biri bana her ay telefon etsin, 100 lira yat�rmad�n Ali Bey? diyenler varsa, ikincisi de ben paray� tasarruf edebilirim ama nerede de�erlendireyim bilmiyorum. D�viz mi do�ru, faiz mi, hisse senedi mi do�ru bilmiyorum. Biri benim yerime d���ns�n? diyenler varsa, ben bunlara Bireysel Emeklilik?e girin derim.
Bunun d���nda, ?Ben istedi�im kadar paray� ay�rabiliyorum. �stedi�imi de istedi�im gibi de�erlendirebiliyorum. O kadara akl�m �al���yorum, zaman da bulabilirim? diyenler i�in s�yl�yorum sak�n ha Bireysel Emeklilik Sistemine girmesinler.
Bir tek �cretlilere s�yl�yorum. Y�zde 25?lik vergi avantaj�ndan yararlanmay� uygun g�r�yorlarsa, ama sistemin de ger�e�ini bilerek bu sisteme girebilirler. �cretliler d���ndakilere bu sistemin hi�bir olumlu yan� yok.
GER�EKLER� B�LSELER K�M G�RER?
- Peki insanlara ni�in a��k se�ik anlat�lm�yor bu konular?
- Size soruyorum. B�yle anlat�lsa siz sisteme girer misiniz?
- Girmem tabii.
- ��te onlar da insanlar sisteme girsin diye anlatm�yorlar.
- Bir nevi aldatma bunlar o zaman?
- Hayat sigortas� �yle de�il miydi? Halk�17 y�l boyunca aldatt�lar. 17 y�l sonra ger�ek ortaya ��k�nca, Hayat Sigortas� poli�esi satamaz oldular. Satamay�nca bu kez sistemi biraz makyajlad�lar ve ad�na Bireysel Emeklilik dediler. �imdi de halka b�yle kakal�yorlar. �nsanlar 56 ya��na geldiklerinde sistemin bu halde oldu�unu g�rd�klerinde bunun foyas� ortaya ��kacaklar. O zaman da kakalayacaklar� ba�ka bir �ey bulmaya �al��acaklar.
EN �Y�S� �STE�E BA�LI S�GORTA
- Eskiden SSK?da �ste�e Ba�l� Sigortal�k vard�. �imdi biraz de�i�ikli�e u�rad� ama farkl� bir �ekilde s�r�yor. �ste�e Ba�l� Sigortal�l�k m� avantajl�, bu Bireysel Emeklilik mi avantajl�?
- Sosyal G�venlik Kurumu �at�s� alt�ndaki sistem her zaman avantajl�. Evet biraz de�i�ikli�e u�rad�. S�re uzad�, emeklilik maa�� ba�lama oran� biraz d���r�ld�. Fakat, belli bir s�reye ba�l� olmadan bir �m�r boyu maa� alma ve vefat�ndan sonra e� ve �ocuklara ayl�k kalma ve s�resiz bir sosyal g�venlik sa�lad��� i�in �ste�e Ba�l� Sigortal�l�k her zaman daha avantajl�.
Tabii en az bunun kadar �nemli �teki konu da s�n�rs�z bir sa�l�k poli�esi sunuyor olmas� �ok �nemli. Hem emekli maa�� al�yorsunuz, hem de b�t�n ameliyatlar� poli�e bedeli olmaks�z�n, �st ve alt s�n�r belirlemeksizin bir imkan sunuyor. Sosyal G�venlik Sisteminde mutlaka olmal�s�n�z, bunun yan�nda ilave getirece�i yararlar�n olaca��n� d���n�yorsan�z Bireysel Emeklilik Sistemine de girebilirsiniz.
Yoksa Bireysel Emeklilik Sistemi vatanda�lar�m�z i�in uygun bir sistem de�ildir. Bizim �lkemizde insanlar�n ekonomik durumunu g�z �n�nde bulundurursak da bu bize g�re bir sistem olmad��� g�r�l�r.
- Son olarak �unu soraca��m. �ste�e Ba�l� Emeklilikte son yap�lan de�i�ikliklerle nas�l bir �ekle b�r�nd�?
- Biliyorsunuz, daha �nce SSK vard�, Ba�-Kur vard� Emekli Sand��� vard�. ���n�n de iste�e ba�l� sigortas� vard�. SSK?l�lar daha erken emekli olur .daha y�ksek maa� al�rlar, Ba�-Kurlular daha ge� emekli olur ve da daha d���k maa� al�rlard�.
Son sosyal g�venlik reformundan sonra 1 Ekim 2008?den sonra �ste�e Ba�l� SSK?l�l��� sona erdirdiler. Yeni giri� yapma imkan� yok, eskiden devam edenlerin de bu durumlar�n� s�rd�rebilme �anslar� yok. Tamam�n� �ste�e Ba�l� Bak-Kurlu hale getirdiler.
�STE�E BA�LI S�GORTA?NIN L�M�TS�Z SA�LIK S�GORTASI VAR
�ste�e Ba�l� Ba�-Kurlular da emekli olurlar ama daha �ok prim �deyerek (9 Bin g�n / ya da ya�tan dolay� ise 5600 g�n) ama SSK?l�lara g�re y�zde 25 dolay�nda daha d���k maa� ba�lan�rlar. B�t�n bunlara ra�men Bireysel Emeklilik Sistemi?nden daha avantajl�d�r. En az�ndan �deyece�iniz rakamlar� biliyorsunuz, en az�ndan ilerde emekli oldu�unuzda �l�nceye kadar maa� alaca��n�z� biliyorsunuz. �ld�kten sonra �ocuklar�n�z�n e�lerinize maa��n�z�n kalaca��n� biliyorsunuz.
- �ste�e Ba�l� Sigortal�l���n primi ne kadar peki?
- �ste�e Ba�l� sigortal� olmak isteyenlere �unu soruyorlar. Kuruma �ste�e Ba�l� dilek�esi veriyorsunuz. Size, ?�demeye baz kazanc�n�z� ne olarak belirleyelim?? diye soruyorlar. Bu ayl�k en d���k olarak Asgari �cret rakam� olan 729 TL olabilir, bunun 6.5 kat� olan 4700 TL olabilir, ya da aras�nda diledi�iniz bir rakam olabilir. Se�ti�imiz rakam�n y�zde 32?si de �deyece�imiz primi belirler. Mesela ayl�k 1000 TL gibi bir kazan� beyan ederseniz, her ay 320 TL Ba�-Kur primi �d�yoruz. Bunun 200 TL?si emeklilik primi, 120 TL?si de genel sa�l�k sigortas� primi.
�ste�e ba�l� olanlar t�pk� �al��anlar gibidir, Hi�bir fark� yoktur. Kendileri, e� ve �ocuklar� hi�bir limit bulunmadan sa�l�k hizmeti al�rlar.
- �z�rl�lerin emeklili�i nas�l?
- �z�rl�lerin emeklili�i farkl�. E�er y�zde 40?tan fazla raporlar� varsa bu raporlar da Sosyal G�venlik Kurumu?nun Merkez Sa�l�k Kurulu taraf�ndan onaylanm��s veya Maliye Bakanl��� Merkez Sa�l�k Kurulu taraf�ndan onanm��sa ve kendilerine vergi indirim belgesi verilmi�se, bunlar da 18, 19 veya 20 y�l prim �deyerek herhangi bir ya�a ba�l� olmadan 65 ya��n� beklemeden emekli olabilirler.
- Benim o�lum y�zde 50 �z�rl�. Nas�l bu emeklilik sisteminden yararlanabilir?
- Y�zde 50 �z�rl� ise 20 y�l prim �dendi�i takdirde hi� ya� beklemeden zaman� geldi�inde emekli olabiliyor. Bunun i�in size en yak�n Sosyal G�venlik Kurumu merkezine gidip ba�vurabilirsiniz. Ba�vurdu�unuz tarihin ertesi g�n�nden itibaren emeklik kapsam�na al�nm�� oluyorsunuz.
- �z�rl�lerde prim oran� fark ediyor mu?
- Prim oran� de�i�miyor. Belirledi�iniz rakam�n y�zde 32?sini �d�yorsunuz. En az 233 lira, en fazla da 1580 lira.
-------------------------------------------------------------------
Sat�� temsilcisi elindeki poli�eyi satabilmek i�in bol keseden sallam��.E�er 10 y�l sonunda size 65.000 tl vereceklerini iddia ediyorsa MUTLAKA YAZILI BELGE isteyin.
Yoksa 10 y�l sonra b�rak�n getiriyi, yat�rd���n�z paran�n tamam�n� alabilirseniz yat�n kalk�n ��kredin.