Bağırsak kanseri, bağırsakta bulunan hücrelerin kontrolsüzce çoğalması sonucu oluşan bir kanser türü olup; cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi yöntemleri ile tedavi edilmektedir. Show
Bağırsak Kanseri Nedir?Kanser, hücrelerin kontrolsüz çoğalması ile başlar. Vücuttaki neredeyse tüm hücreler kanserleşebilir ve vücudun diğer bölgelerindeki organlara yayılabilir. Bağırsak sindirilen besinlerin kana emildiği organdır. İnce ve kalın bağırsak olmak üzere iki parçadır. 12 parmak kanseri (duodenum) ince bağırsağın ilk kısmıdır. Kalın bağırsak kanseri, kolon kanseri olarak bilinir. Kalın bağırsak sindirim sisteminin son kısımlarından biridir. Genellikle ileri yaş grubunu etkiler ancak her yaşta görülebilir. Başlangıçta bağırsakta iyi huylu büyümeler (polip) şeklindedir ancak zamanla polipler kanserleşirler. İnce bağırsak kanseri, ince bağırsak hücrelerinin kontrol dışı büyümesidir. İnce bağırsak sindirim sisteminin en büyük parçası olmasına rağmen en nadir görülen sindirim sistemi kanseridir. Bağırsak Kanseri TipleriBağırsak birçok hücre tipine ev sahipliği yapar. Dolayısıyla farklı kanser tipleri gelişebilir. 4 ana tip bağırsak kanseri şunlardır:
Birçok uzmana göre ince bağırsak kanseri kolon kanseri gibi gelişir. İlk önce bağırsağın iç tabakasında polip olarak bilinen bir büyüme olarak başlar. Zamanla polip kansere dönüşebilir. İnce bağırsak kanserleri genellikle duodenumda gelişir. Duodenum ince bağırsağın mideden sonra gelen ilk kısmıdır. Duodenumdan başlayan kanserler genellikle ampulla vateri denilen pankreas ve safra salgısının bağırsağa döküldüğü açıklıkta bulunur. Bu yüzden buradan gelişen kanserler pankreas kanseri gibi tedavi edilirler. Bağırsak Kanseri Görülme Sıklığı Nedir?Kalın bağırsak kanseri, hem erkeklerde hem de kadınlarda görülen 3. sıklıkta görülen kanserdir. Amerika birleşik devletlerindeki verilere göre 2020 yılında:
İnce bağırsak sindirim sisteminin büyük bir bölümünü oluşturmasına rağmen, ince bağırsak kanseri oldukça nadir görülür. Sindirim sistemi kanserlerinin yüzde 10’undan daha az ve tüm kanserlerin yüzde 1’inden daha az görülürler. Amerika Birleşik Devletlerindeki 2020 verilerine göre:
Bağırsak kanseri sıklıkla yaşlılarda görülür. Altmışlı ve yetmişli yaşlar en sık görülen yaş grubudur. Bağırsak Kanseri Risk FaktörleriBağırsak kanseri nadir görüldüğünden risk faktörlerinin ne olduğu üzerinde çalışmak oldukça zordur. Bilinen bazı risk faktörleri şunlardır:
Kalıtsal SendromlarGenetik geçişli bazı hastalıklarda bağırsak kanseri riski artmıştır:
Bağırsak Kanseri Belirtileri Nelerdir?Bağırsak kanserinin belirtileri sıklıkla diğer yaygın görülen hastalıklarla karıştırılır. Maalesef bu kanser teşhis edene kadar birkaç ay geçmesine neden olur. Yaygın görülen bazı belirtiler şunlardır:
İlk belirti genellikle mide civarında karın ağrısıdır. Ağrı kramp şeklinde olup uzun sürmez. Yemek yedikten sonra ağrı başlayabilir. Tümör büyüdükçe besinlerin ince bağırsaktan geçişini yavaşlatabilir. Bu ağrının artmasına neden olabilir. Tümör eğer yeterince büyük olursa tam tıkanıklığa da neden olabilir. Bu durumda hiçbir besin ilerleyemez. Bulantı, kusma ve şiddetli ağrı görülür. Bazen tümör bağırsağa kanayabilir. Kanam yavaş olursa zamanla kırmızı kan hücrelerinde azalma (kansızlık) görülür. Kansızlığa ait belirtiler halsizlik ve güçsüzlüktür. Kanama hızlı olur ise dışkı siyah renk alabilir ve hasta bayılabilir. Daha az sık olmakla birlikte tümör duodenumda (bağırsağın ilk kısmı) olur ise sarılığa neden olabilir. Bu tümör safra yollarını tıkarsa gerçekleşir. Böyle bir durumda karaciğerde üretilen maddeler bağırsağa geçemez. Bağırsak Kanseri TeşhisiBağırsak kanseri genellikle belirti ve bulgular sayesinde ortaya çıkar. Ancak belirti ve bulgular kişinin bağırsak kanseri olup olmadığını gösteremez. Eğer tümörden şüpheleniliyor ise bir takım testlerin yapılması gereklidir.
Bağırsak Kanseri EvrelemeEvreleme kanser hastalıklarında çok işe yarayan bir uygulamadır. Evreleme sayesinde hastalığın hangi aşamada olduğu hakkında bilgi edinilir. Evreler ilerledikçe tedavide başarı şansı azalmaktadır. Özellikle son evre bağırsak kanserinde başarı şansı düşüktür. Bağırsak kanseri evrelemesi:
Bağırsak Kanseri TedavisiBağırsak kanseri tanısı konulduktan sonra tedavinin nasıl gerçekleştirileceğine karar verilir. Kanser tedavisinin nasıl olacağını belirleyen birçok faktör vardır. Kanser tipi, evresi, hastanın kondisyonu, kanserin nerede geliştiği gibi faktörlere göre tedavi yöntemi seçilir. 12 parmak bağırsağı kanseri ve ince bağırsağı kanseri hastalıklarının tedavisi birbirine çok benzemektedir.
Bağırsak Kanseri AmeliyatıBağırsak kanserinde primer tedavi cerrahidir. Cerrahi ile tümörün bulunduğu bağırsak kısmı ve bir miktar normal doku da çıkarılır. Daha sonra iki bağırsak ucu birbirine bağlanır. Tümörün yakınında bulunan lenf dokuları da çıkarılır. İnce bağırsağın sonunda yerleşen tümörlerde kalın bağırsağın sağdaki kısmından bir parça da çıkarılabilir. Bu işleme hemikolektomi denir. Ameliyat genellikle karında geniş bir kesi atılarak yapılır. Küçük boyutlu kanserlerde laparoskopik cerrahi de bir seçenektir. Laparoskopik cerrahide birkaç küçük kesi ile ucunda kamera olan tüpler kullanılır. Ameliyat sonrası kişinin normal olarak beslenmesi birkaç günü alabilir. Bağırsağın küçük kısımlarının çıkarılması uzun dönemde genellikle bir probleme neden olmaz ancak ince bağırsakla birlikte kalın bağırsağın bir kısmı da çıkarılmış ise problemlere neden olabilir. Bağırsak Kanseri İlaçlarıKanser tedavisinde kullanılan ilaçlar genellikle kemoterapi ilaçlarıdır. Kemoterapi ilaçları vücutta hızlı büyüyen hücreleri hedefler. Tümör hücreleri ve saç kökü, kan hücreleri gibi bazı sağlıklı hücreler oldukça hızlı bölünürler. Bu nedenle kemoterapi alan hastalarda saçların döküldüğüne sık rastlanır.
Bağırsak Kanseri Prognozu (Gidişatı)Hastalığın prognozunu etkileyen birçok faktör vardır. İnce bağırsak kanseri mi kalın bağırsak kanseri mi olduğu, tümörün ne kadar yayıldığı, evresi, hastanın kondisyonu gibi birçok faktör vardır. Aynı faktörlere sahip hastalarda bile farklı yaşam süreleri görülebilmektedir. Bağırsak kanseri özellikle de kolon kanseri ölümcül olabilmektedir. Kolon kanseri Amerika birleşik Devletlerinde kanserlerden dolayı gerçekleşen ölümler arasında ikinci sırada yer almaktadır. Kolon kanseri 5 yıllık beklenen yaşam oranları:
İnce bağırsak kanseri 5 yıllık beklenen yaşam oranları:
Bağırsak Kanseri için Hangi Doktora Gidilir?Bağırsak kanseri için gidilmesi gereken “Dahiliye-Gastroenteroloji” servisi ve “Gastroenterolog” doktorudur. Birçok kanserde olduğu gibi bağırsak kanseri de ileri evrelere kadar güçlükle tanı konulur çünkü bu hastalığa ait belirti ve bulguların diğer hastalıklarla karışma ihtimali yüksektir. Yine de uzun süre geçmeyen karın ağrısı, bulantı ve kusma, kilo kaybı, kanlı dışkı gibi durumlarda doktora başvurulmalıdır. Bu problemler kanserden ziyade diğer yaygın görülen hastalıklarda görülür. Ancak bu belirtilerin kişide görülmesi ve uzun süre geçmemesi halinde doktora başvurmakta fayda vardır. Makaleyi faydalı buldun mu? 2 0 Bağırsak Kanseri ile İlgili Sıkça Sorulan SorularBağırsak Kanseri Testi Nasıl Yapılır? Kolon kanseri hem erkeklerde hem de kadınlarda sık görüldüğü için tarama testleri geliştirilmiştir. İki farklı test vardır: gaitada gizli kan testi ve kolonoskopi. Kolonoskopi işlemi diğerine göre daha zahmetlidir ancak kanseri yakalama şansı daha yüksektir. Kolon kanseri taraması 50-70 yaş arası kişilerde 2 yılda bir gaitada gizli kan testi ve 10 yılda bir kolonoskopi şeklindedir. Stj. Dr. Berat Kaya Bağırsak Kanseri Kaç Yaşında Görülür? Bağırsak kanseri daha çok ileri yaş gruplarında görülmektedir. En sık altmışlı ve yetmişli yaşlar arasında görülür. Bununla birlikte her yaşta görülebilmektedir. Erkeklerde kadınlara göre biraz daha fazla görülür. Stj. Dr. Berat Kaya Bağırsak Kanseri Ölümcül Müdür? Bağırsak kanseri tedavi edilmediği takdirde ölümcüldür. Özellikle kalın bağırsak kanserinin ilerleyen evrelerinde hayatta kalma oranları yüzde 5’e kadar düşmektedir. Ancak gene de her bağırsak kanseri hastasının aynı şekilde hastalığı geçireceğini söylemek mümkün değildir. Aynı evredeki iki hasta farklı yaşam sürelerine sahip olabilir. Stj. Dr. Berat Kaya Bağırsak Kanseri Kan Tahlilinde Belli Olur Mu? Tek başına kan testleri bağırsak kanserinin tanısını koymada yeterli değildir. Ancak kanda bulunan bazı maddeler özellikle kalın bağırsak kanseri için önemli belirteçlerdir. Karsinoembriyonik antijen (CEA) ve CA 19-9 kalın bağırsak kanseri için kanda bakılan belirteçlerdir. Stj. Dr. Berat Kaya Bağırsak kanseri kan tahlili ile belli olur mu?Kolon Kanseri Tanısı
Tam kan sayımı ve kanser belirteçleri tanıya yardımcı olan testlerdir. Tümör belirteçleri yani tümör markerları kanserli hastaların dokularında, idrar yada kanlarında veya diğer vücut sıvılarında, sağlıklı insanlara göre daha fazla bulunan moleküllerdir.
Mide kanseri hangi tahlilde belli olur?Anormal görünen kısımlar var ise kesin bir tanı için biyopsi alınır. Endoskopinin uygun kullanımı ile hastalığı erken evrede yakalamak mümkündür. Endoskopi dışında kontrastlı grafiler ve bilgisayarlı tomografi mide kanseri tanısını sağlayan diğer önemli tanı yöntemleridir.
Mide kanseri kan tahlilinde çıkar mi?Hastadan kan alınarak yaptırılmaktadır. Hastadan alınan kanda, mideyi yöneten ve çalıştıran Pepsinojen 1, Pepsinojen 2, Gastrin-17 hormon düzeyleri, P1/ P2 oranı ile Helikobakter pilori mikrobu antikor düzeyi ölçülmektedir.
Kolon kanserinde hangi kan değerleri yükselir?CEA özellikle kalın bağırsak kanserleriyle ilişkilidir. Kalın bağırsak kanseri dışında mide, pankreas, akciğer, tiroid medüller karsinomu gibi diğer kanser türlerinde de artabilir.
|