Show
Temel ve hak özgürlüklerin ihlali halinde Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru hakkı ile hak ihlallerinin giderilmesi istenir. Anayasa bireysel başvuru hakkında işte tüm bilmeniz gerekenler. Hem anayasamızda hem de AİHS’de koruma altına alınan haklar için AYM’ye başvuru yapılacaktır. Çünkü AYM’den sonraki yargı makamı AİHM olacaktır. Sadece ülkemizde kullanılan bir hak için AİHM inceleme yapamaz. Eğer anayasa mahkemesinden beklenen sonuç alınamaz ve hak kaybı devam ederse AİHM’ne başvuru yolu açılacaktır. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Şartları Nelerdir?AYM’ye bireysel başvuru şartları sağlandıktan sonra başvuru yapmak mümkündür. Öncelikle şu koşullar sağlanmalıdır:
Yargı Yollarının Tüketilmesi ŞartıHakları ihlal edildiğini iddia edenler öncelikle iç hukuk yollarını tüketmelidir. Adli yargı alanına giren kişilerde yerel mahkeme kararı- bölge adliye mahkemesinde istinaf – Yargıtay’da temyiz yolları tüketildikten sonra halen hak ihlalin giderilmemiş olması gerekir. Ancak bazen yerel mahkeme ya da istinaf kararı kesin bir şekilde verilir. Kesin karar üst mahkemeye başvuru yollarının kapalı olduğu anlamına gelecektir. Bu durumda AYM’ye bireysel başvuru yolu açılacaktır. İdari yargı alanına giren kişilerde idare ya da vergi mahkemesi- bölge idare mahkemesinde istinaf- Danıştay’da temyiz yolları tüketildikten sonra AYM’ye başvuru yapmak gerekir. Ancak bazen yerel mahkeme ya da istinaf mahkemesi kesin olarak karar verebilir. Bu durum bir üst yargı merciine başvurulamayacağı anlamına gelir. Ancak hak arama özgürlüğü devam edecektir. AYM’ye bireysel başvuru yapılabilecektir. Eğer aynı olay için birden fazla kanun yolu mevcutsa AYM’ye bireysel başvuru yapabilmek için en etkili kanun yolunun tüketilmesi gerekir. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru SüresiAnayasa Mahkemesine bireysel başvuru süresi iç hukuktaki kanun yollarının tüketilmesinden itibaren 30 gündür. 30 gün ile 1 ay süresi aynı değildir. Kararın tebliğinin ertesi gününden başlayarak 30 gün sayılmalıdır. 30. gün son başvuru günüdür. Eğer yerel mahkeme üst kanun yollarına kapalı şekilde kesin bir karar vermişse süre bu kararın tefhim ya da tebliği ile başlar. Eğer istinaf mahkemeleri olan BİM ya da BAM temyize kapalı karar vermişse AYM’ye başvuru süresi istinaf mahkemesi kararının tebliği ile işlemeye başlayacaktır. Son mahkeme kararının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bireysel başvuru formu doldurularak belgeler eklenmelidir. Harcın da ödenmesi ile başvuru yapılacaktır. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Yapılacak Haklar Nelerdir?
Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Nasıl Yapılır?Yukarıdaki tüm şartlar sağlanmışsa artık AYM’ye bireysel başvuru yapılacaktır. Başvuru için öncelikle AYM bireysel başvuru formu eksiksiz olarak doldurulmalıdır.
AYM başvuru formu doldurulmuş dilekçe örneği incelenerek nerelerin doldurulacağı daha iyi görülebilir. Başvurucunun Gizli TutulmasıBaşvuru formunda başvurucunun kimlik bilgileri gizli tutulamaz. Ancak AYM’ye başvuru yapılarak kamuya açık belgelerde başvurucunun kimliğinin gizli tutulması istenebilir. Bu talep haklı gerekçelere dayanıyorsa mahkeme kabul eder. Gizlilik talebi Bölümler ya da Genel Kurul tarafından değerlendirilir. Gizlilik kararı sonrası başvurucunun sadece baş harfleri ile karar yayımlanır. AYM Bireysel Başvuru YollarıAYM başvurusu için gerekli belgeler tamamsa başvuru bizzat, kanuni temsilci tarafından ya da avukat kanalıyla şuralardan yapılabilir:
AYM inceleme süresince sunulacak olan diğer tüm belgeler de yukarıdaki yollar üzerinden sunulabilir. AYM bireysel başvuruda eksiklik tespit edilmesi durumunda 15 gün süre verilerek eksikliklerin tamamlanması istenir. Aksi takdirde başvurunun reddedileceği bildirilir. Eğer bu süre içinde eksikler tamamlanmazsa başvuru Komisyonlar Baş raportörü tarafından idari yönden reddedilir. Bu kararın tebliğinden itibaren 7 gün itiraz süresi başlar. İtiraz üzerine verilen karar kesindir. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru İçin Harç ve MasraflarAYM bireysel başvuru harcı ödenerek başvuru alınacaktır. Her sene bu harç miktarı değişir. Başvuru yapılırken harç tahsil edilir ve makbuz başvuruya eklenir. AYM’ye adli yardımlı bireysel başvuru yapmak mümkündür. Eğer başvuru harcını ödeyecek durumunuz yoksa adli yardım talepli olarak başvuru yapabilirsiniz. Adli yardım talebinin kabul edilmesi için tapu kaydı, araç sorgulama, SGK dökümü gibi belgeler eklenmelidir. AYM kararlarına göre cezaevinde olan kişilerin de ödeme gücünden yoksun olduğu kabul edilmiştir. Eğer AYM başvurusu kötüye kullanmak için yapılmışsa başvurucu cezaya mahkum edilecektir. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Resen İncelemeAYM incelemesi sırasında başvurucu tarafından sunulan delillerle, hak ve iddialarla bağlı değildir, resen inceleme yapılır. Olayların ve hak ihlallerin doğru anlatılması ancak yanlış hak ihlallerinden bahsedilmesi halinde AYM kendiliğinden hangi hakları ihlal edildiğine bakacaktır. Dolayısıyla başvuru sırasında iddia edilmeyen bir hak ihlali üzerinden de hüküm kurulabilir. AYM tedbir kararlarının değerlendirilmesi yapılırken şu hususlar gözetilir: Mesai günlerinde saat 16.00’a kadar AYM’ye ulaşan bireysel başvuru tedbir talepleri aynı gün değerlendirilecektir. Saat 16.00’dan sonra ulaşan kararlar ise ertesi gün değerlendirilecektir. Cuma günleri, bayram ve yılbaşı tatilleri öncesinde saat 17.00’a kadar AYM’ye ulaşan tedbir talepleri aynı gün değerlendirilecektir. Saat 17.00’dan sonra ulaşan tedbir talepleri ise tatilin bitiminden sonraki ilk mesai günü değerlendirmeye alınır. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararları Nelerdir?
Ön incelemeden sonra başvurunun esasına geçilir. Esas hakkında ise ihlal kararı, ihlal edilmediği kararı ile tazminat kararı verilebilecektir.
Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Tedbir KararıAYM’ye bireysel başvuru yapılan hakların ihlali yaşama hakkına, maddi ve manevi bütünlüğüne yönelikse başvuru kararı verilmeden önce tedbir kararı verilebilecektir. Başvurucular AYM başvurusu sırasında tedbir kararı verilmesini isteyebileceği gibi AYM resen tedbir kararı verebilecektir. Tedbir kararı verilen dosyalar öncelikle incelenir ve tedbir kararından itibaren 6 ay içinde nihai kararın verilmesi gerekir. Nihai karar verilince tedbir kararı kendiliğinden kalkar. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararına Karşı Başvuru YollarıAnayasa mahkemesi tarafından verilen karar başvurucuyu tatmin etmiyorsa bu karara karşı AİHM başvurusu yapılabilir. Çünkü AYM ülkemizdeki son yargı merciidir. Buradan çıkan kararlar için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurulur. AHİM başvurusu için iç hukuk yollarının tüketilmesi gerekir. AYM ülkemizdeki son başvuru yoludur. AYM kararına karşı AHİM başvuru süresi bireysel başvuru kararının tebliğinden itibaren 6 aydır. AHİM başvurusu ülkemiz dilinde yapılabileceği gibi İngilizce ya da Fransızca dillerinden biri ile de yapılabilir. Ancak AHİM tarafından söz konusu hak ihlallerinin durdurulması, kaldırılması gibi kararlar verilemez. Sadece söz konusu hak ihlallerinden ötürü tazminata hükmedilerek ihlalleri yapan ülke cezalandırılacaktır. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Hakkında Sık SorulanlarAnayasa Mahkemesi bireysel başvuru süresi ne kadar?AYM bireysel başvuru süresi son kararın tebliğinden itibaren 30 gündür. AYM bireysel başvuru formu nereden alınır?https://www.anayasa.gov.tr/tr/bireysel-basvuru/bireysel-basvuru-elektronik-formu/ adresi üzerinden forma elektronik olarak ulaşabilir, indirip çıktı alarak doldurabilirsiniz. Anayasa mahkemesi bireysel başvuru şartları nelerdir?AYM başvuru şartları yukarıdaki konu içinde detaylandırılmıştır. Temel olarak iç hukuk yollarının tüketilmesinden itibaren 30 gün içinde başvuru yapılmalıdır diyebiliriz. Bireysel başvurumla ilgili hangi taleplerde bulunabilirim?AYM bireysel başvurusu yapılırken; ihlalin tespiti, ihlal mahkeme kararına dayanıyorsa yeniden yargılama ya da hak kaybının tazmini istenebilir. AYM bireysel başvuru kanun düzenlemeleri nelerdir?6219 numaralı anayasa mahkemesinin kuruluşu ve yargılama usulleri hakkında kanun ile bireysel başvuruya ilişkin detaylar belirlenmiştir. Ayrıca Anayasa Mahkemesi tarafından başvuru kılavuzu yayımlanmıştır. AYM başvuru harcı 2021 ne kadardır?2020 yılı için belirlenen başvuru harcı 446,90 TL’dir. Bu miktar 2021 yılı için yeniden belirlenecektir. AYM bireysel başvuru sorgulama nasıl yapılır?E devlet platformuna girerek “AYM bireysel başvuru sorgulama” araması yapmanız halinde karşınıza sorgulama ekranı çıkacaktır. Anayasa mahkemesi kararları nereden görülebilir?TC Anayasası Kararlar Bilgi Bankası üzerinden bireysel başvurular için verilen kabul ya da ret kararlarını görmek mümkündür. Ayrıca kesinleşen kararlar Resmi Gazete üzerinden de yayınlanmaktadır. Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru süresi ne kadar?Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün “Başvuru süresi ve mazeret” başlıklı 64. maddesi şöyledir: “Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.
Başvuru yollarının tüketildiği tarih nedir?Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten; başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir…” Ayrıca 6216 Sayılı Kanun'un 45. maddesinin 2. fıkrasına göre “İhlale neden olduğu ileri sürülen işlem, eylem ya da ihmal için kanunda öngörülmüş idari ve ...
Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru kabul edilemezlik nedir?Başvurunun, Anayasa'nın uygulanması ve yorumlanması veya temel hakların kapsamının ve sınırlarının belirlenmesi açısından da önem taşıdığının ortaya konulamadığı durumlarda kabul edilemezlik kararı verilir. Kişisel önem koşulu, başvurucunun önemli bir zarara uğramamış olmasını ifade eder.
Kararın UYAP'tan görülmüş olması tebliğ yerine geçer mi?Kent Çarşı Yönetimi kararının karşıoy gerekçesinde belirtildiği gibi, kararın UYAP üzerinden görüntülenmesi, kararın tebliğ edilmesiyle aynı işlevi taşımamaktadır. Tebliğ, muhatabın resmi yollarla bilgilendirilmesi amacını taşır ve bu bilgilendirme kayıt altına alınır.
|